Λοιμώξεις ουροποιητικού σε παιδιά

  1. Ασυμπτωματική βακτηριουρία είναι η κατάσταση όπου υπάρχει βακτηριουρία χωρίς κλινικά συμπτώματα
  2. Υποτροπή ουρολοίμωξης υπάρχει όταν απομονώνεται ο ίδιος μικροοργανισμός (γεγονός που υποδηλώνει τη μη εκρίζωσή του από το ουροποιητικό). Στην πράξη βέβαια επειδή στη ρουτίνα της καθημερινότητας, δεν γίνεται αναγνώριση και ταυτοποίηση του μικροοργανισμού, μία ουρολοίμωξη θεωρείται ότι είναι υποτροπιάζουσα όταν η υποτροπή συμβαίνει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα (λ.χ. μέσα σε 2 εβδομάδες)
  3. Οι ουρολοιμώξεις είναι τα συχνότερα αίτια βακτηριακών λοιμώξεων σε παιδιά και είναι υπεύθυνες για περίπου το 5% της νοσηρότητας των παιδιών κάτω των 2 ετών
  4. Σε κορίτσια για να ληφθεί δείγμα ούρων πρέπει να σκουπιστεί το περίνεο με υγρή γάζα (χωρίς αντισηπτικό, διότι επηρεάζει την καλλιέργεια των ούρων). Καθαρισμός με βαμβάκι πρέπει να αποφεύγεται, γιατί οι ίνες του συγχέονται με τους κυλίνδρους
  5. Τα δείγματα ούρων προς εξέταση πρέπει να μεταφέρονται μέσα σε 30 min στο εργαστήριο. Το δοχείο μέσα στο οποίο τοποθετούνται τα ούρα πρέπει να είναι γεμάτο, επειδή το βορικό οξύ που περιέχει ως συντηρητικό είναι σε υψηλές συγκεντρώσεις βακτηριοκτόνο
  6. Η αποθήκευση του δείγματος μπορεί να γίνει σε ψυγείο στους 4 oC μέχρι να γίνει η εξέταση. Ούρα που αποθηκεύθηκαν στους 4 oC για 48 ώρες είναι κατάλληλα για καλλιέργεια, όχι όμως και για απλή μικροσκοπική εξέταση, επειδή τα περισσότερα κυτταρικά στοιχεία τους αποσυντίθενται
  7. Επιμόλυνση του δείγματος των ούρων έχουμε όταν:
    • διαπιστώνονται βακτηρίδια και όχι πυοσφαίρια,
    • όταν απομονώνονται πολλοί μικροοργανισμοί και
    • όταν υπάρχει αίμα στα ούρα και το παιδί έχει έμμηνο ρύση
  8. Στον έλεγχο των ουρολοιμώξεων μία μεγάλη μετα-ανάλυση έδειξε ότι τα ευρήματα από το μικροσκόπιο (προσδιορισμός των μικροβίων και των πυοσφαιρίων) είναι καλύτερη εξέταση από κάθε άλλο είδος test. Όμως το dipstick δεν φάνηκε στη μελέτη αυτή να μπόρεσε να εκτιμήσει καθοριστικά την κατάσταση, επειδή δεν υπήρχαν αρκετά στοιχεία
  9. Το dipstick μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν υπάρχουν πυοσφαίρια ή νιτρώδη και δείξει την παρουσία θετικών νιτρωδών ή πυοσφαιρίων αντίστοιχα, οπότε επιβεβαιώνεται η διάγνωση της ουρολοίμωξης. Αν τα νιτρώδη είναι αρνητικά και δεν υπάρχουν πυοσφαίρια αποκλείεται η ουρολοίμωξη σε παιδιά κατά τα άλλα υγιή. Χρειάζεται καλλιέργεια ούρων οποιοδήποτε κι αν είναι το αποτέλεσμα του dipstick
  10. Τα περισσότερα παθογόνα μικρόβια παράγουν από νιτρικά άλατα, νιτρίδια (ενώσεις αζώτου με μέταλλα). Όμως τα παιδιά με ουρολοιμώξεις συχνά δεν έχουν νιτρώδη και τα βακτηριδιακά ένζυμα ίσως δεν έχουν επαρκή χρόνο για να παράγουν νιτρίδια. Δείγμα θετικό για νιτρίδια επιβεβαιώνει την παρουσία ουρολοίμωξης (100% ειδική εξέταση). Ένα αρνητικό ωστόσο αποτέλεσμα δεν είναι πολύ χρήσιμο, αφού είναι θετικό μόνο στο 80% των περιπτώσεων παρουσίας ουρολοίμωξης
  11. Διαπίστωση στα ούρα βακτηριδίων με το μικροσκόπιο είναι το καλύτερο και απλούστερο test για τη διάγνωση της ουρολοίμωξης στα παιδιά
  12.  Οι ουρολοιμώξεις συμβαίνουν τουλάχιστον για μία φορά στο 20% των αγοριών και στο 30% των κοριτσιών και πάνω από μία φορά στο 4% των αγοριών και στο 8% των κοριτσιών
  13. Η χημειοπροφύλαξη με μικρές δόσεις αντιβιοτικών έχει δύο τουλάχιστον ενδείξεις, την υποτροπιάζουσα ουρολοίμωξη και την κυστεο-ουρητηρική παλινδρόμηση
  14. Η κυστεο-ουρητηρική παλινδρόμηση διαπιστώθηκε στο 1% των φυσιολογικών βρεφών
  15. Στη Σουηδία μελέτες διαπίστωσαν ότι παιδιά που έχουν λοιμώξεις του ουροποιητικού και ουλές στους νεφρούς, έχουν μικρό κίνδυνο να εμφανίσουν μείωση της νεφρικής τους λειτουργίας και υπέρταση. Αυτό αποδίδεται στο ότι αυτά τα παιδιά λαμβάνουν επαρκή μέτρα για έλεγχο των ουρολοιμώξεων και την πρόληψη από αυτή και τις υποτροπές της
  16. Παιδιά με οικογενειακό ιστορικό κυστεο-ουρητηρικής παλινδρόμησης έχουν 20-50 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν και αυτά τη νόσο, σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό
  17. Φάρμακα που χρησιμοποιούνται συχνά για ουρολοιμώξεις αποβάλλονται στα ούρα σε υψηλότερες συγκεντρώσεις από τις πυκνότητες που χρησιμοποιούνται στις καλλιέργειες και το αντιβιόγραμμα). Αυτό είναι ένας λόγος που εξηγεί γιατί το μικρόβιο για το εργαστήριο είναι ανθεκτικό στα αντιβιοτικά και στον οργανισμό εξουδετερώνεται από το αντιβιοτικό
  18. Η τριμεθοπρίμη είναι ακόμη αποτελεσματική και η προτιμώμενη θεραπεία της ανεπίπλεκτης ουρολοίμωξης και οι περισσότερες ουρολοιμώξεις απαντούν σ’ αυτή
  19. Η αμοξυκιλλίνη είναι ακατάλληλη ως εμπειρική θεραπεία της ουρολοίμωξης επειδή το 50% των παθογόνων μικροοργανισμών του ουροποιητικού είναι ανθεκτικά σ΄ αυτή. Ωστόσο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μικροοργανισμούς που είναι ευαίσθητοι σ΄ αυτή
  20. Οι κινολόνες πρέπει να αποφεύγονται στα παιδιά, επειδή προκαλεί αρθροπάθεια
  21. Η αυξημένη πρόσληψη υγρών είναι πολύ συχνή οδηγία για την κυστίτιδα, όμως πολλοί έχουν αντίθετη άποψη για την οδηγία αυτή. Θεωρητικά, πρέπει να βοηθά στην έκπλυση της κύστεως, όμως πρέπει να εξαντλεί τους ασθενείς με δυσουρία, κάτι που είναι μάλλον φρικτό
  22. Η πρόσληψη βατόμουρων σε μία συστηματική ανασκόπηση δεν απέδειξε ότι είναι ωφέλιμη σε ασθενείς που τα έλαβαν με ουρολοίμωξη